Słownik terminów audiowizualnych [AKTUALIZACJA 27 sierpnia 2025 r.]

A

A-Weighting (filtr A) |  ADC (Analog-to-Digital Converter, Przetwornik Analogowo-Cyfrowy) |  AES/EBU (Audio Engineering Society / European Broadcasting Union) |  Aktywna matryca wideo |  Ambisonics |  Absorber akustyczny |  ALC (Automatic Level Control) |  Amplifier (Wzmacniacz audio) |  Analogowy mikser audio |  Aspect Ratio (Proporcje obrazu) |  Attenuator (Tłumik sygnału) |  AV over IP

Schemat AV over IP, źródło: mylumens

B

Balun (Balanced-Unbalanced Transformer) |  Beamforming (Kształtowanie wiązki) |  Bit Depth (Głębia bitowa) |  Black Burst (Czarny sygnał referencyjny) |  Blu-ray Disc (BD) |  Buffer (Bufor sygnałowy)

C

Codec |  Color Gamut |  Control System

D

Digital Signage |  Dolby Vision

H

HDR (High Dynamic Range)

Reklama Image Recording Solutions sp. z o.o.

A-Weighting (filtr A)

Krzywa korekcyjna stosowana w pomiarach poziomu dźwięku, która imituje sposób, w jaki ludzkie ucho odbiera różne częstotliwości. Wykorzystywana w analizatorach akustycznych i miernikach SPL (Sound Pressure Level) do oceny hałasu oraz jakości dźwięku w systemach nagłośnieniowych.

ADC (Analog-to-Digital Converter, Przetwornik Analogowo-Cyfrowy)

Urządzenie konwertujące sygnały analogowe, takie jak dźwięk z mikrofonu lub sygnał wideo z kamery, na postać cyfrową umożliwiającą dalszą obróbkę. Kluczowy element systemów DSP (Digital Signal Processing), cyfrowych mikserów dźwięku i profesjonalnych rejestratorów wideo.

AES/EBU (Audio Engineering Society / European Broadcasting Union)

Standard cyfrowej transmisji audio oparty na interfejsie symetrycznym XLR, zapewniający odporność na zakłócenia i możliwość przesyłania wysokiej jakości dźwięku wielokanałowego. Stosowany w infrastrukturze broadcastowej, systemach nagłośnienia wielkoformatowego i cyfrowych studiach nagrań.

Aktywna matryca wideo

Zaawansowany system przełączania i przetwarzania sygnałów wideo pozwalający na dynamiczne routowanie, skalowanie i konwersję formatów w systemach AV. Stosowany w centrach monitoringu, salach konferencyjnych i instalacjach wieloekranowych, takich jak ściany wideo i pokoje immersyjne.

Ambisonics

Technologia nagrywania i odtwarzania dźwięku przestrzennego rejestrująca pełne pole dźwiękowe w 360°. Wykorzystywana w systemach immersyjnych, produkcji VR/AR, salach koncertowych oraz formatach dźwięku 3D, takich jak Dolby Atmos i binaural recording.

Absorber akustyczny

Element tłumiący odbicia fal dźwiękowych i ograniczający czas pogłosu w pomieszczeniu. Stosowany w studiach nagraniowych, salach odsłuchowych, audytoriach i przestrzeniach AV wymagających kontroli akustyki wnętrza. Wykonany zazwyczaj z pianki technicznej, wełny mineralnej lub perforowanych paneli drewnianych.

ALC (Automatic Level Control)

Technologia automatycznego wyrównywania poziomu głośności sygnału audio. Zapobiega przesterowaniu i niedosłuchom poprzez dynamiczne zwiększanie lub zmniejszanie amplitudy sygnału w czasie rzeczywistym. Używana w systemach mikrofonowych, rejestratorach audio i urządzeniach konferencyjnych.

Amplifier (Wzmacniacz audio)

Urządzenie elektroniczne zwiększające moc sygnału audio w celu zasilania głośników. W systemach AV stosowane są wzmacniacze jedno- i wielokanałowe, często klasy D (wysoka sprawność) lub AB (lepsza charakterystyka brzmieniowa). Występują jako samodzielne moduły lub zintegrowane w mikserach czy procesorach sygnału.

Analogowy mikser audio

Urządzenie służące do miksowania sygnałów dźwiękowych w domenie analogowej. Umożliwia ręczną regulację poziomu i barwy sygnału wejściowego i wyjściowego, korzystając z fizycznych suwaków i pokręteł. Występuje w systemach koncertowych, radiowych i nagraniowych, gdzie ceniona jest jego niezawodność i brak latencji.

Aspect Ratio (Proporcje obrazu)

Stosunek szerokości do wysokości obrazu wyrażony jako liczba. Standardowe formaty to 4:3 (SD), 16:9 (HD, Full HD), 21:9 (kino panoramiczne). Wybór odpowiedniego aspektu obrazu wpływa na zgodność materiału z ekranami, projektorami i systemami Digital Signage.

Attenuator (Tłumik sygnału)

Urządzenie stosowane w systemach audiowizualnych do zmniejszenia poziomu sygnału audio lub wideo bez zniekształcania jego jakości. Umożliwia dostosowanie poziomu sygnału do wymagań urządzeń odbiorczych, zabezpieczając je przed przesterowaniem lub uszkodzeniem.

AV over IP

Technologia przesyłania sygnałów audio i wideo poprzez sieci Ethernet z wykorzystaniem protokołów IP. Umożliwia dystrybucję treści multimedialnych w wysokiej rozdzielczości (4K/8K) na duże odległości, bez potrzeby stosowania dedykowanych kabli HDMI czy SDI. Stosowana w instalacjach Digital Signage, salach konferencyjnych, centrach zarządzania i nowoczesnych systemach AV.

Balun (Balanced-Unbalanced Transformer)

Urządzenie służące do konwersji sygnału niesymetrycznego (unbalanced) na symetryczny (balanced) i odwrotnie. Stosowane w systemach AV do transmisji sygnałów audio i wideo na duże odległości, np. w instalacjach wykorzystujących skrętkę kategorii CAT5e/6 zamiast kabli koncentrycznych.

Beamforming (Kształtowanie wiązki)

Technologia kierunkowego przetwarzania dźwięku lub sygnału radiowego, stosowana w mikrofonach matrycowych i antenach wieloelementowych. Pozwala selektywnie wzmacniać sygnały z określonego kierunku i tłumić zakłócenia z innych, zwiększając czytelność mowy i zasięg transmisji bezprzewodowej.

Bit Depth (Głębia bitowa)

Liczba bitów używanych do zapisania jednej próbki sygnału cyfrowego. W audio (np. 16-bit, 24-bit) wpływa na zakres dynamiki i precyzję odwzorowania cichych dźwięków. W wideo (np. 8-bit, 10-bit) determinuje ilość poziomów jasności i nasycenia kolorów, co ma znaczenie przy korekcji barwnej i HDR.

Black Burst (Czarny sygnał referencyjny)

Sygnał synchronizujący używany w systemach wideo do zapewnienia zgodności fazy i czasu wielu urządzeń. Umożliwia płynne przełączanie między źródłami obrazu bez zakłóceń. Stosowany w instalacjach telewizyjnych, produkcyjnych i systemach wielokamerowych.

Blu-ray Disc (BD)

Nośnik optyczny o dużej pojemności danych (25–100 GB), używany do zapisu wideo w wysokiej rozdzielczości (HD, 4K Ultra HD) i dźwięku przestrzennego (Dolby Atmos, DTS-HD MA). W systemach AV stosowany w odtwarzaczach stacjonarnych, kinach domowych i archiwach multimedialnych.

Buffer (Bufor sygnałowy)

Układ lub obszar pamięci w systemach AV, który tymczasowo przechowuje dane sygnałowe w celu zapewnienia płynnej transmisji lub przetwarzania. Redukuje opóźnienia i eliminuje zakłócenia w systemach cyfrowych, np. w transmisji wideo lub dźwięku na żywo.

Codec

Urządzenie lub oprogramowanie do kodowania i dekodowania sygnałów audio lub wideo. Kompresuje dane w celu zmniejszenia rozmiaru plików lub zwiększenia efektywności przesyłu strumieniowego, jednocześnie zachowując wysoką jakość. Przykłady: H.264, H.265/HEVC, AAC, Opus.

Color Gamut

Zakres kolorów, które może wyświetlić ekran, uchwycić kamera lub odwzorować projektor. W profesjonalnych systemach AV standardy obejmują sRGB, DCI-P3 i Rec.2020. Szeroki gamut pozwala uzyskać bardziej realistyczne, nasycone barwy w zastosowaniach takich jak HDR, telewizory 4K/8K i kina domowe.

Control System

System zarządzania urządzeniami audiowizualnymi umożliwiający zintegrowane sterowanie projektorami, ekranami, matrycami wideo, nagłośnieniem i oświetleniem. Może działać lokalnie lub przez sieć, a w profesjonalnych instalacjach stosowane są rozwiązania firm takich jak Crestron, AMX czy Extron.

Digital Signage

System dynamicznego wyświetlania treści multimedialnych na ekranach cyfrowych. Wykorzystywany w marketingu, informatyce i edukacji do zarządzania wyświetlanymi materiałami z poziomu sieci. Często integrowany z technologią AV over IP i systemami zdalnego sterowania.

Dolby Vision

Zaawansowana technologia HDR opracowana przez Dolby Laboratories, zapewniająca dynamiczne mapowanie tonów w każdej klatce materiału wideo. Umożliwia uzyskanie szerszej palety barw, większego kontrastu i lepszej jakości obrazu w porównaniu z klasycznym HDR10. Stosowana w telewizorach, projektorach, serwisach VOD i profesjonalnych systemach AV.

HDR (High Dynamic Range)

Technologia wyświetlania obrazu rozszerzająca zakres jasności i kontrastu między najciemniejszymi i najjaśniejszymi punktami kadru. Pozwala uzyskać realistyczne kolory, większą głębię i bogatsze szczegóły zarówno w cieniach, jak i światłach. Powszechnie stosowana w telewizorach, projektorach, kamerach i profesjonalnych instalacjach AV.

Ile kosztuje instalacja monitora interaktywnego w szkole?

W warunkach polskich usługa instalacji monitora interaktywnego w szkole kosztuje zazwyczaj 600–1 000 zł netto (czyli 738–1 230 zł brutto, zakładając stawkę 23 % VAT), w zależności od zakresu prac i lokalizacji.

Co zazwyczaj obejmuje cena:

W zakres usługi wchodzą:

• montaż na uchwycie ściennym lub statywie

• hableHDMI, USB, zasilania (najczęściej do 10 m)

• konfiguracja systemu, instalacja oprogramowania i kalibracja

• szkolenie personelu (instruktaż z obsługi)

Cena montażu zwykle obejmuje dojazd na ograniczony obszar (np. do 100 km) – powyżej naliczane są dodatkowo kilometry po ok. 1,50 zł/km.

Realistyczny koszt instalacji monitora interaktywnego w szkole to:

• 550–600 zł brutto – gdy usługa zawiera podstawowy montaż i instruktaż

• 700–1 000 zł brutto – przy bardziej kompleksowych realizacjach, uwzględniających wszystkie usługi plus dojazd poza standardowym obszarem

Warto sprawdzić dokładny zakres prac oraz strefę dojazdu oferowaną przez dostawcę, ponieważ mogą się różnić.

Mikrofon konferencyjny Logitech Rally Mic Pod 989-000430

Logitech Rally Mic Pod 989-000430 to profesjonalny panel mikrofonowy przeznaczony do systemów konferencyjnych klasy korporacyjnej. Umożliwia naturalne i czyste rejestrowanie głosu dzięki technologii RightSound™ oraz zestawowi czterech mikrofonów wielokierunkowych formujących osiem wiązek akustycznych. Dźwięk z całego pomieszczenia jest przechwytywany precyzyjnie i bez zakłóceń, niezależnie od położenia rozmówcy.

Obudowa wykonana z obrabianego cynku tłumi wibracje i zwiększa odporność na zakłócenia mechaniczne. Mikrofon automatycznie koryguje poziom głośności, redukuje szumy i eliminuje echo. Panel może być montowany samodzielnie lub łączony szeregowo z innymi modułami Rally Mic Pod za pomocą 12-pinowego kabla – także w konfiguracjach z koncentratorami. Dzięki temu nadaje się do integracji w średnich i dużych salach konferencyjnych.

Urządzenie współpracuje z Logitech Sync, umożliwia zdalne zarządzanie i diagnostykę, a przycisk wyciszania z podświetleniem LED informuje o statusie aktywności mikrofonu. Dostępny jest w kolorze grafitowym i białym, z opcjonalnym uchwytem montażowym oraz przedłużaczem kabla.

---

Karta katalogowa – Logitech Rally Mic Pod 989-000430
Specyfikacja | Opis
Typ mikrofonu | Panel mikrofonowy z czterema mikrofonami wielokierunkowymi
Formowanie wiązek | 8 wiązek akustycznych
Pasmo przenoszenia | 90 Hz – 16 kHz
Czułość | > -27 dB ± 1 dB przy 1 Pa
Częstotliwość próbkowania | 48 kHz
Zasięg przechwytywania | do 4,5 m
Przetwarzanie dźwięku | Eliminacja echa (AEC), detekcja głosu (VAD), filtr AI
Połączenia | 12-pinowe, długość kabla 2,95 m
Zarządzanie | Logitech Sync
Wskaźnik LED | Dioda LED stanu i wyciszenia
Wymiary / Waga | 102 × 102 × 21 mm / brak danych
Kolory | Grafitowy (989-000430), Biały (952-000038)
Certyfikaty | Model biały: Eca/IEC 60332-1-2 (komory rozprężne)
Kompatybilność | Logitech Rally, Rally Plus
Akcesoria opcjonalne | Koncentrator, uchwyt montażowy, kabel przedłużający
Gwarancja | 2 lata (ograniczona)

Co to są tryby wash i beam w reflektorach w reflektorach scenicznych?

Tryby wash i beam w reflektorach scenicznych odnoszą się do dwóch różnych sposobów pracy urządzenia osiągających odmienne efekty świetlne.

Tryb wash

Jest to funkcja, w której reflektor działa jak światło rozproszone (tzw. wash light). W trybie tym emituje szeroką, miękką wiązkę światła, która równomiernie oświetla przestrzeń lub scenę. Jest idealny do tworzenia tła świetlnego, podkreślania dużych powierzchni i subtelnego oświetlania osób lub obiektów.

Tryb beam

W tym trybie reflektor generuje skoncentrowaną, wąską wiązkę światła. Efekt beam jest dynamiczny i wyrazisty, co sprawia, że świetnie nadaje się do punktowych akcentów świetlnych, tworzenia ostrych promieni w dymie scenicznym oraz spektakularnych pokazów świetlnych.

Reflektory Clay Paky A.LEDA B-EYE łączą te tryby, co pozwala na elastyczne dostosowanie ich funkcji do potrzeb danego występu lub scenografii, oferując zarówno subtelne, równomierne światło, jak i dynamiczne, wyraziste efekty świetlne.

Co to jest i jak działa AV over IP?

AV over IP polega na kodowaniu sygnałów audio i wideo do formatu cyfrowego, a następnie przesyłaniu ich przez sieć IP. Proces ten obejmuje kilka etapów. Najpierw sygnały audio i wideo są kodowane przy użyciu specjalnych kodeków, które kompresują dane, minimalizując ich wielkość bez znacznej utraty jakości. Zakodowane sygnały są następnie przesyłane przez sieć IP za pomocą standardowych protokołów sieciowych, takich jak TCP/IP lub UDP. Na drugim końcu sieci sygnały są odbierane i dekodowane do postaci, która może być wyświetlona na monitorze, telewizorze lub przekazana na głośniki.

AV over IP ma wiele zalet w porównaniu z tradycyjnymi metodami przesyłania sygnałów AV. Jedną z największych korzyści jest skalowalność – możliwość łatwego dodawania nowych urządzeń do sieci bez konieczności przebudowy infrastruktury kablowej. Technologia ta oferuje również elastyczność, umożliwiając przesyłanie sygnałów na duże odległości bez znaczącej utraty jakości, co jest szczególnie korzystne w dużych instalacjach, takich jak centra konferencyjne, stadiony czy kampusy. Centralne zarządzanie umożliwia ułatwione zarządzanie i monitorowanie całej sieci AV z jednego miejsca. Nowoczesne kodeki pozwalają na przesyłanie sygnałów w wysokiej jakości, nawet 4K, z minimalnym opóźnieniem.

AV over IP ma również pewne wady. Opóźnienia, choć minimalizowane przez nowoczesne technologie, mogą być problematyczne w aplikacjach wymagających synchronizacji w czasie rzeczywistym, takich jak transmisje na żywo. Instalacja i konfiguracja sieci AV over IP jest bardziej skomplikowana w porównaniu z tradycyjnymi systemami AV. Początkowe koszty sprzętu i infrastruktury sąwyższe, chociaż długoterminowe korzyści często przeważają nad tymi kosztami.

AV over IP znajduje zastosowanie w wielu różnych branżach i aplikacjach. W salach konferencyjnych i biurach technologia ta umożliwia łatwe zarządzanie i dystrybucję prezentacji multimedialnych. W obiektach sportowych i rozrywkowych pozwala na przesyłanie sygnałów do ekranów i systemów nagłośnienia na dużych obszarach. W edukacji AV over IP ułatwia zdalne nauczanie i transmisje wykładów na żywo. W medycynie technologia ta umożliwia transmisję sygnałów wideo w wysokiej rozdzielczości w salach operacyjnych i podczas szkoleń medycznych.

System AV-over-IP Crestron DigitalMedia NVX

Crestron DigitalMedia NVX to system AV-over-IP przeznaczony do dystrybucji sygnałów audio i wideo w najwyższej jakości poprzez infrastrukturę sieciową. Urządzenia z rodziny DM-NVX umożliwiają przesyłanie obrazu w rozdzielczości 4K/60 Hz z próbkowaniem 4:4:4, obsługują standard HDR (High Dynamic Range) oraz dźwięk przestrzenny w formatach Dolby Vision, Dolby Atmos i wielokanałowe audio 7.1.

Crestron DM-NVX łączy funkcje nadajnika i odbiornika. Wyposażony w złącza HDMI, porty sieciowe z obsługą PoE+, złącza audio oraz USB, umożliwia elastyczne projektowanie instalacji AV zarówno w niewielkich salach, jak i w rozbudowanych kampusach biurowych. Przełączniki HDMI z automatycznym wyborem źródła, protokół Dante/AES67 dla transmisji audio oraz funkcja KVM umożliwiają integrację z monitorami, systemami konferencyjnymi i komputerami.

Urządzenia DM-NVX występują w wielu wariantach – od najbardziej rozbudowanego modelu DM-NVX-363, po modele zoptymalizowane pod kątem kosztów, takie jak DM-NVX-360 czy E30/E20. Dzięki pełnej kompatybilności w ramach jednej platformy Crestron DigitalMedia NVX umożliwia skalowalną i niezawodną dystrybucję sygnałów AV w sieciach korporacyjnych, edukacyjnych i komercyjnych.

---

Karta katalogowa – Crestron DigitalMedia NVX

Specyfikacja	Opis
Typ urządzenia	Enkoder/dekoder AV-over-IP
Obsługiwane formaty wideo	4K/60 Hz, 4:4:4, HDR (High Dynamic Range), Dolby Vision
Obsługiwane formaty audio	Dolby Atmos, audio 7.1, Dante/AES67
Wejścia / Wyjścia	HDMI In/Out, porty sieciowe LAN (PoE+), Audio I/O, USB
Funkcje dodatkowe	KVM (klawiatura, mysz), przełączniki HDMI, integracja z Dante
Protokoły	AV-over-IP, AES67, HDBaseT (wybrane modele)
Zasilanie	PoE+ lub zasilacz zewnętrzny
Zastosowanie	Sale konferencyjne, centra szkoleniowe, biura wielostrefowe, obiekty edukacyjne
Modele w serii	DM-NVX-363, DM-NVX-360, DM-NVX-351, DM-NVX-35, DM-NVX-E760, DM-NVX-E30, DM-NVX-E20, DM-NVX-E10
Gwarancja	3 lata (producent)